Σύμφωνα με την κλασική μαρξιστική προσέγγιση οι κρίσεις υπερπαραγωγής είναι περιοδικές και σύμφυτες στον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής. Με απλά λόγια οφείλονται στην παραγωγή αγαθών τα οποία δεν μπορεί να απορροφήσει η εκάστοτε ζήτηση, λόγω της μεγάλης ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων στην καπιταλιστική κοινωνία από την μία πλευρά και της εξαθλίωσης των εργαζομένων και των λαϊκών τάξεων από την άλλη.
Για τον Μαρξ επομένως οι κρίσεις υπερπαραγωγής αποτελούσαν συνέπεια και σύμπτωμα της βασικής κατ΄αυτόν αντίφασης που διέπει τον καπιταλισμό και η οποία είναι η αντίφαση ανάμεσα στις παραγωγικές σχέσεις και τις παραγωγικές δυνάμεις.
Μεταπολεμικά οι μαρξιστές θεωρητικοί αναγκάστηκαν να προχωρήσουν σε θεωρητικές ακροβασίες για να δικαιολογήσουν την ουσιαστική ανυπαρξία κρίσεων υπερπαραγωγής στις ανεπτυγμένες καπιταλιστικές οικονομίες κατά την χρυσή μεταπολεμική τριακονταετία της σοσιαλδημοκρατικής συναίνεσης(1945-1975). Επειδή έψαχναν με τον μεγεθυντικό φακό στις δυτικές οικονομίες αλλά δεν εύρισκαν ούτε μια από τις οικονομικές ανισορροπίες που κατά διαστήματα ενέσκηπταν στις μητροπόλεις που να μπορούν να τους προσάψουν τον χαρακτηρισμό ΄΄κρίση υπερπαραγωγής΄΄, προσπάθησαν να πουν ότι ο νεοϊμπεριαλισμός κατάφερνε με την εξαγωγή των προϊόντων του στις χώρες του νότου να ξεπεράσει προσωρινά μεν τα προβλήματα υπερπαραγωγής στο κέντρο αλλά επεκτείνοντας σε όλο τον πλανήτη τις εκμεταλλευτικές σχέσεις παραγωγής δημιουργούσε το έδαφος για επανάκαμψη των κλασικών κρίσεων υπερπαραγωγής σε ανώτερο επίπεδο και με όλο και πιο διευρυμένη μορφή ή κάποιοι άλλοι απέδιδαν στην φρενήρη κούρσα των εξοπλισμών και στην συνακόλουθη ανάπτυξη του στρατιωτικοβιομηχανικού συμπλέγματος την σχετική εξισορρόπηση της προσφοράς με την ζήτηση και την αποσόβηση των κρίσεων υπερπαραγωγής. Όλες αυτές οι αγωνιώδεις προσπάθειες που αποτέλεσαν την καραμέλα των μαρξιστών οικονομολόγων δεν αντέχουν σε καμιά σοβαρή κριτική και μια έστω και πρόχειρη ανάγνωση των αντίστοιχων τμημάτων του ΄΄Κεφαλαίου΄΄ του Μαρξ δείχνει πόσο πολύ απέχουν από την δική του διαπραγμάτευση για τις κρίσεις υπερπαραγωγής. Οι προσπάθειες διάσωσης του ευαγγελίου αποτύγχαναν και μαζί με την ανυπαρξία κρίσεων υπερπαραγωγής κατέρρεαν και οι βασικές παραδοχές της ΄΄μόνης επιστημονικής θεωρίας΄΄.
Ήταν ανίκανοι να δουν και να κατανοήσουν το εκτυφλωτικό γεγονός, που ήταν εκεί στεκόταν μπροστά στα μάτια τους και τους προκαλούσε να επανεξετάσουν τις θεωρητικές τους προσεγγίσεις. Οι αγώνες της εργατικής τάξης κατάφεραν να τροποποιήσουν την ανταλλακτική αξία του εμπορεύματος εργατική δύναμη, και να ανεβάσουν το βιοτικό επίπεδο της εργατικής τάξης με τρόπο ουσιαστικό και μετρήσιμο. Οι προβλέψεις για αυξανόμενη εξαθλίωση διαψεύστηκαν και ο κρατικός παρεμβατισμός και οι μεγάλες σχεδιασμένες παρεμβάσεις στην οικονομία κατάφεραν να επιλύσουν το πρόβλημα των ανισορροπιών μεταξύ προσφοράς και ζήτησης που κατέτρυχαν τον καπιταλισμό του 19ου και του πρώτου μισού του 20ου αιώνα.
Όλα αυτά έτσι γινόντουσαν μέχρι την έλευση εκεί στα τέλη του 70 του Ρήγκαν και της Θάτσερ και την μεγάλη αντεπίθεση του νεοφιλελευθερισμού που απορύθμισε τις αγορές και επανέφερε στην σκηνή το ξεχασμένο τέρας του άναρχου και ανεξέλεγκτου καπιταλισμού.
Μετά λοιπόν και από την τελευταία κρίση που ξεκίνησε από την φούσκα των ακινήτων στις ΗΠΑ και εξαπλώθηκε σε όλο τον πλανήτη, οι ξοφλημένοι μαρξιστές ξαναβγήκαν από τα λαγούμια τους και άρχισαν περιχαρείς να παπαρολογούν περί της επανάκαμψης των κλασικών κρίσεων υπερπαραγωγής. Εδώ ισχύει αυτό που λέμε θέλει η πουτ.. να κρυφτεί και δεν την αφήνει η χαρά της. Και μιλάμε για τους πιό σοβαρούς γιατί υπάρχουν και κάτι γραμματείς ΄΄ορθόδοξων΄΄ κομμουνιστικών κομμάτων που με ύφος χιλίων καρδιναλίων αποφαίνονται ότι αιτία της κρίσης είναι η συσσώρευση υπερβολικών κερδών τα τελευταία χρόνια, που επειδή οι καπιταλιστές δεν είχαν τι να τα κάνουν, άρχισαν να τα επενδύουν έτσι αλόγιστα δεξιά και αριστερά δημιουργώντας τις γνωστές φούσκες. Αλλά υπερκέρδη υπήρχαν πάντα, γιατί τέτοια μείζων κρίσις δεν συνέβαινε και παλιότερα, ας πούμε το 1967 ή το 1976 ή το 1985; Γιατί τότε είχαμε μόνο περιφερειακές και πιο βραχυχρόνιες χρηματοπιστωτικές κρίσεις, νομισματικές ή κρίσεις πετρελαϊκές, οι οποίες παρεμπιπτόντως ήταν και ανερμήνευτες με τα κλασικά μαρξιστικά εννοιολογικά εργαλεία παρ’όλες τις σχετικές παπαρδέλες που και τότε αφειδώς διατυπώνονταν;
Και εφόσον θέλουμε να μιλάμε για αυστηρώς επιστημονική θεωρία, που προβλέπει με απόλυτη ακρίβεια κάποιες κλάσεις φαινομένων, που βρίσκεται μέσα στην παγκόσμια μαρξιστική βιβλιογραφία εκείνη η μελέτη, ανάλυση, μονογραφία, διατριβή-πείτε τη όπως θέλετε- που αποδεικνύει , όπως θα έπρεπε να το κάνει, ότι οι αναπότρεπτες και νομοτελειακά επαναλαμβανόμενες κρίσεις υπερπαραγωγής θα πρέπει να επαναλαμβάνονται κάθε πέντε, έξι, δέκα χρόνια, θα έχουν αυτά ή εκείνα τα συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, και θα εκδηλώνονται σε τούτον ή εκείνο τον χώρο;
Αν μου υποδείξει κάποιος έστω και ένα τέτοιο σύγγραμμα θα κάτσω να με…… ξέρετε τι. Και μην μου πει κάποιος ότι τέτοιου είδους προβλέψεις δεν μπορεί να υπάρξουν, γιατί απλούστατα τέτοιου είδους προβλέψεις και αναλύσεις είναι υποχρεωτικές για θεωρητικά συστήματα που υπάγουν άπαν το επιστητό σε καθολικές νομοτέλειες. Στα πλαίσια τέτοιου τύπου συστημάτων, πρέπει τα πάντα, και όταν λέμε τα πάντα εννοούμε τα πάντα πχ από τις αιμορροΐδες του Πούτιν μέχρι το προχθεσινό τροχαίο ατύχημα στην Αθηνών–Λαμίας και την ίωση που άρπαξα τις προάλλες, να εξηγούνται και ακόμη περισσότερο να προβλέπεται η εκδήλωσή τους από τους νόμους του συστήματος, ειδάλλως το σύστημα καταρρέει και η προσφυγή σε πρόσθετες υποθέσεις και τροποποιήσεις απλώς παρατείνουν κουτσά-στραβά την ζωή της θεωρίας μέχρι να βγει η ψυχή της.
Συνελόντι ειπείν, οι κρίσεις υπερπαραγωγής δεν είναι αναπότρεπτες και ούτε και το σοσιαλιστικό μέλλον μπορεί να στηρίζεται σε λαϊκές επαναστάσεις που θα συμβούν επειδή η εξαθλίωση θα γίνει υποχρεωτική για δισεκατομμύρια εργαζομένων επάνω στον πλανήτη. Αφενός αυτό δεν είναι υποχρεωτικό να συμβεί και αφετέρου και εάν τύχει να συμβεί πιο πιθανό είναι να στραφούν οι πληθυσμοί σε οικοφασιστικές ή σκοταδιστικές και εθνικιστικές λύσεις παρά σε οτιδήποτε άλλο. Η σοσιαλιστική επανάσταση θα είναι συνέπεια, εάν ποτέ υπάρξει, έλλογης, αυτενεργούς και αυθυπερβατικής συνειδητοποίησης και όχι αντανακλαστικής, στην έσχατη ένδεια και πείνα, αντίδρασης, λες και οι κοινωνικές τάξεις είναι σκυλάκια που συμμετέχουν σε τίποτα παβλοφικά εργαστηριακά πειράματα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου