Τρίτη 29 Ιουλίου 2008

Το θρησκευτικό στοιχείο και η ιερουργός κα Στανίση.

Η κα Στανίση γράφτηκε στη μνήμη μας με το επώνυμο της σε αντίθεση με την υπόλοιπη μπασκλασαρία που τις γνωρίζουμε με το μικρό τους Άντζελα, Πέγκυ κ.λ.π. μακρύς ο κατάλογος. Δεν είναι τυχαίο, πρόκειται για μια γνήσια ιερουργό που οδηγεί το κοινό της στην πραγματική μέθεξη. Το κοινό της πέφτει σε έκσταση μέσω μιας πραγματικής ψυχοδραματικής τελετουργίας. Όταν βγαίνει εκείνη, το κοινό παραληρεί. Η κα Στανίση προτιμά τα θρησκευτικού περιεχομένου άσματα όπως το «σ’ έχω κανει Θεό» και άλλα[1]. Πιστεύω όχι τυχαία. Η γνήσια ιέρεια καταφέρνει να ενώσει το βαθύ ερωτικό στοιχείο που περιέχει το στοιχείο της ταπείνωσης με το θρησκευτικό στοιχείο που και αυτό επιτελεί την ίδια λειτουργία. Για να ενωθούμε με το θείο στην ορθόδοξη παράδοση πρέπει καταρχήν να ταπεινωθούμε ώστε βγούμε από το κουκούλι της εγωπάθειας, να απαρνηθούμε το θνητό εγώ μας και μέσω της αγάπης να ενωθούμε με το μόνο απόλυτο, άφθαρτο και αθάνατο Ον. Στην αρχαία ελληνική και βουδιστική παράδοση η ολοκληρωτική αφοσίωση σε όντα θνητά θεωρούνταν ανοησία που οδηγούσε στην δυστυχία. Αλήθεια αν ο άνθρωπος που τον αγαπήσαμε με αφοσίωση, πεθάνει, δεν θα μας οδηγήσει στην δυστυχία η απώλεια του; Αυτή τη στέρηση κατάφερε να την υπερνικήσει ο χριστιανισμός. Μπορούμε να ζήσουμε μια αφοσιωμένη αγάπη αρκεί να αγαπήσουμε το Θεό που είναι άφθαρτος και άρα δεν θα δυστυχήσουμε ποτέ μια και δεν θα χαθεί ποτέ. Ο χριστιανισμός όμως μας επιτρέπει να αγαπήσουμε Εν Θεώ και όντα φθαρτά. Μας καλεί να αγαπήσουμε όχι τη φθαρτή φύση αλλά το θεϊκό στοιχείο που περιέχει ο άνθρωπος. Καλούμαστε μέσω του θείου Δράματος να ζήσουμε όσα έζησε και ο Θεάνθρωπος προκείμενου να καταλάβουμε τη θυσία που έκανε για μας και να τον αγαπήσουμε. Αυτό κατά την άποψη μου, τηρουμένων των αναλογιών βεβαίως, το πετυχαίνει και η κα Στανίση μία γνήσια λαϊκή αοιδός επιλέγοντας το ψυχόδραμα.

Ας παρακολουθήσουμε με ποιο τρόπο το καταφέρνει με το αληθινά θρησκευτικού περιεχομένου άσμα «Σ’ έχω κάνει Θεό».

Τα φώτα χαμηλώνουν, το κοινό σιωπηλό περιμένει την ιέρεια να εισέλθει στη σκηνή. Όταν τα φώτα ανάψουν σιγά σιγά για να μην χαλάσουν τη μυσταγωγία το κοινό παραληρεί, η σιωπή λίγων δευτερολέπτων που μεσολαβεί μέχρι η αοιδός ν’ ανοίξει το στόμα της προετοιμάζει το κοινό για την μέθεξη. Εκείνη δεν κοιτά τους θεατές το βλέμμα της είναι χαμηλά και τα μάτια της είναι σκεπασμένα από τη φράντζα σαν κουρτίνα μεταξύ ατής και της φθαρτής και άρα ψεύτικης πραγματικότητας. Δεν κοιτά αριστερά και δεξιά , αυτοσυγκεντρώνεται και στρέφει την ματιά της προς τα μέσα, προς τον εσωτερικό της εαυτό , την ψυχή της παραμένοντας ακίνητη σαν να προσεύχεται. H κα Στανίση δεν χοροπηδάει αντιμετωπίζει τα πράγματα μόνη της, κρατά το μικρόφωνο σταθερά σχεδόν παράλληλα με το έδαφος αλλά με μια ελαφριά κλίση. Το κοινό της σε πραγματικό ντελίριο μετέχει στην τελετουργία ανάβοντας αναπτήρες που θυμίζουν κεριά ενώ οι ανόητοι των πρώτων τραπεζιών που έτσι κι αλλιώς το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η επίδειξη βιντεοσκοπούν την ιέρεια με τα κινητά τους βεβηλώνοντας τη στιγμή . Φευ, το κείμενο άλλωστε δεν γράφεται γι ‘ αυτούς τους Μαμμωνάδες που δεν πιστεύουν παρά στα είδωλα : στο χρήμα, στην επίδειξη, στο X5, στην ξανθιά ηλίθια με τις ψιλοτάκουνες γόβες. Άλλωστε και η κα Στανίση το φτωχοκόριτσο από τη Νάουσα, η μετανάστρια δεν συμπεριφέρεται όπως οι μικρόνοες των πρώτων τραπεζιών. Σπάνια θα τη δούμε στην TV και όταν βγαίνει στέκεται και μιλάει καθαρά χωρίς να ακκίζεται, με συστολή. Δεν μοιάζει σε τίποτε με κάτι άλλες τύπου Άντζελας που κάνουν επίδειξη των κακόγουστων ρούχων τους και της αμορφωσιάς τους. Η κα Στανίση παραμένει αξιοπρεπής, λαϊκή και σεμνή δεν παρασύρθηκε από τις σειρήνες, δεν σείεται στην πίστα, δεν πετάει τα μπούτια της στην κοινή θέα και δεν κάνει κονσοματιόν με τους γλουτούς της . Αυτή είναι σταθερή στην παράδοση, στη λειτουργία που επιτελεί συνδέοντας την παράδοση της ταβέρνας και των μπουζουκιών με τα νυχτομάγαζα του σήμερα.

Ας συνεχίσουμε όμως από εκεί που διακόψαμε την αφήγηση . Το τραγούδι ξεκινά με μουσική, μίγμα ανατολίτικων και ηλεκτρονικών ήχων συνδέοντας την παράδοση του χθες με την ανοησία του σήμερα, δυστυχώς αναπόφευκτο. Το κοινό εκτονώνεται σωματικά ραίνοντας την αοιδό με λουλούδια (συνήθως αγορασμένα δεύτερο χέρι από τον Νεκροταφείο της Νίκαιας). Αν τα παραπάνω δεν μας θυμίζουν αναπαράσταση του θείου Πάθους τότε τι μας θυμίζει. Το κοινό ραίνει με λουλούδια τον Επιτάφιο που εντός του κείται συμβολικά ο Θεάνθρωπος, ο μόνος Θεός που δεν δίστασε να ταπεινωθεί λαμβάνοντας την ανθρώπινη υπόσταση μόνο και μόνο για να σώσει τους ανθρώπους θυμίζοντας τους ότι όπως και αυτός είναι Θεός και πήρε την ανθρώπινη υπόσταση , έτσι και αυτοί, οι άνθρωποι αν το θελήσουν μπορούν να μεταλάβουν τη θεϊκή Υπόσταση.

Η αοιδός ξεκινά να τραγουδά κρατώντας χαμηλούς τόνους άλλωστε το κοινό δεν είναι έτοιμο ακόμη.

Δεν μπορώ να καταλάβω σε τι σφάλμα έχω πέσει

Και δεν βρίσκει η καρδία σου τρόπο να με συγχωρέσει

Ένα μικρό σχόλιο : Αμέσως καταλαβαίνουμε το θρησκευτικό συναίσθημα και το παραβολικό νόημα των στίχων. Η τραγουδίστρια είναι αφοσιωμένη σ’ έναν θνητό ο οποίος δεν τη συγχωρεί αν και εκείνη δεν έχει διαπράξει κανένα σφάλμα.

Δεν μπορώ να εξηγήσω τι κακό σου έχω κάνει

Και για να γυρίσεις πίσω

Η αγάπη μουυυυυ δεν φτάνε ειειει

Η Κατερίνα μετά την πρώτη χαμηλότονη στροφή που εισάγει το κοινό της στο Δράμα, αρχίζει να υψώνει την φωνή της προετοιμάζοντας τους πιστούς για το τελειωτικό χτύπημα .

Σ’ έχω κάνει Θεό.

Το κοινό παραληρεί πλήρες θρησκευτικού συναισθήματος, όρθιο και εν χωρώ υψώνει το παράπονο του μαζί με την ιέρεια. Ενωμένοι όλοι μαζί εξέρχονται του εγωιστικού τους εαυτού και έρχονται σε κοινωνία ζώντας το θείο Δράμα της αοιδού. Αυτή τους αποκαλύπτει ‘ο τι το Δράμα της είναι ότι έκανε θεό ένα θνητό, αυτή είναι η πραγματική πηγή της δυστυχίας της. Δεν στράφηκε στον πραγματικό Θεό και δυστυχεί γιατί αφοσίωσε την αγάπη της σ’ ένα φθαρτό ον. Πόσοι και πόσοι δεν υποπέσαμε στο ίδιο σφάλμα, πόσοι και πόσοι δεν δυστυχήσαμε σαν την αοιδό. Αυτή μας ξυπνά τις μνήμες ενώ το ανατολίτικο παράπονο της φωνής της μας επισημαίνει το σφάλμα της και το σφάλμα μας . Η μέθεξη επιτεύχθη .

Και το άσμα συνεχίζει τρις

Σ’ έχω κάνει Θεό μια φορά να σε δω

Να σου πω σ’ αγαπώ γύρνα πίσω

Σ’ έχω κάνει Θεό μια φορά να σε δω

Μα με διώχνεις πριν καν σου μιλήσω

Μια φορά να σε δωωωω

Σ’ έχω κάνει θεοοοοο

Και οι τελευταίοι δύσπιστοι και οι πιο νωθροί συναισθηματικά έχουν ξυπνήσει και συμμετέχουν. Η Στανίση έχει δίκιο, πόνεσε, όπως και αυτοί σε ανάλογη περίπτωση έχουν πονέσει η αγάπη τους επενδύθηκε στην φθαρτότητα και διαψεύσθηκε…..

Οι τόνοι του τραγουδιού πέφτουν το κοινό λυτρωμένο από το πάθος χαλαρώνει κι ο πόνος τους αλάφρωσε. Τη θέση του έχει πάρει η θλίψη όταν φέρνουν στη μνήμη τους τα δικά τους σφάλματα.

Η Κατερίνα συνεχίζει …. Με μια φωνή χωρίς συναίσθημα σχεδόν άτονη καθοδηγώντας την τελετουργία .

Δεν μπορώ να καταλάβω

Τι δεν έκανα για σένα

Και τα βλέπεις πια κοντά μου

Όλα ίδια όλα ξένα

Εδώ είναι η χαρακτηριστική αποξένωση και η αλλοτρίωση που επιδέχεται το υποκείμενο από την ασυνειδησία του προς τη θνητότητα.

Δεν μπορώ να εξηγήσω

Τι κακό σου έχω κάνει

Και για να γυρίσεις πίσω

Η αγάπη μου δεν φτάνει

Εδώ μας επισημαίνεται η αδυναμία του νου να εξηγήσει τα μυστήρια της ζωής και του έρωτα. Η νοησιαρχία και η αλαζονεία του Δυτικού ανθρώπου που πηγάζει από αυτήν καταδικάζεται. Δεν μπορούμε να εξηγήσουμε τα πάντα , πρέπει μόνο να πιστέψουμε, να υπερβούμε τον νου και να εμπιστευθούμε την καρδιά μας έστω και αν αυτή λαθεύει και οδηγεί την αγάπη προς ένα ποταπό θνητό ον.

Άλλωστε η Στανίση με το παράπονο του στίχου προσπαθεί να μας αποτρέψει από το παράδειγμα της.

Σ’ έχω κάνει Θεό μια φορά να σε δω

Να σου πω σ’ αγαπώ γύρνα πίσω

Σ’ έχω κάνει Θεό μια φορά να σε δω

Μα με διώχνεις πριν καν σου μιλήσω

Μια φορά να σε δωωωω

Σ’ έχω κάνει θεοοοοο

Στο κουπλέ η Στανίση επαναλαμβάνει το Δράμα που περνάει όταν αποφάσισε να στρέψει το πάθος της όχι προς την θεία υπόσταση αλλά στην εγωιστική και άρα φθαρτή υπόσταση.

Μεσολαβεί η μουσική που με το σχόλιο της ρίχνει το κοινό σε περισυλλογή. Το κοινό δεν καταλαβαίνει, δεν μπήκε άλλωστε στο νυχτομάγαζο για να καταλάβει. Ο καπνός, το νοθευμένο ουίσκυ τα ντεσιμπέλ δεν αφήνουν να λειτουργήσει ο νους αλλά επιτρέπουν μέσω της Στανίση να βγει ανόθευτο το βίωμα.

Έτσι και αλλιώς σκοπός της γνήσιας τέχνης είναι να βγάλει προς τα έξω το συναίσθημα και μέσω της μέθεξης να αναδείξει την βιωμένη αλήθεια και να μας λυτρώσει από το πάθος. Μόνον η προπαγάνδα και οι ψευτο-ιεροκήρυκες προσπαθούν να διδάξουν.

Η Στανίση όμως είναι γνήσια καλλιτέχνης, δεν κάνει κήρυγμα, δεν διδάσκει λέγοντας πιο είναι το σωστό και το λάθος, δεν διεκδικεί δάφνες αντικειμενικότητας. Παραθέτει το δικό της υποκειμενικό βίωμα αλλά μ΄ ένα τρόπο αμιγώς καλλιτεχνικό καταφέρνει να εξορύξει με πραγματική μαστοριά τον πόνο των πιστών της. Με τελετουργικό τρόπο τους ανοίγει την ψυχή και τους βάζει να αναβιώσουν το σφάλμα τους έτσι ώστε αυτοί που είναι καψούρηδες να μαλακώσουν, ενώ αυτοί που δεν είναι καψούρηδες αλλά στο παρελθόν ήταν , να παραδειγματιστούν από το Δράμα της αοιδού και να μην την ξαναπατήσουν

Εύγε ! και πάλι Εύγε! κα Στανίση .

Υ.Γ. Οι μόνοι που δεν κατάλαβαν είναι ορισμένοι από τα πρώτα τραπέζια που εξακολουθούν να πετούν γαρύφαλλα. Έτσι κι αλλιώς αυτοί είναι ανίκανοι να βιώσουν βαθιά συναισθήματα έστω και μια απλή καψούρα. Αυτοί έχουν μάθει να λατρεύουν μόνο το χρήμα και την ύλη. Η κα Στανίση το γνωρίζει. Γι ‘ αυτό τραγουδάει για τα πίσω τραπέζια, τους άσημους, τη φτωχολογιά, τους πραγματικούς πάσχοντες.

Τα παρακάτω είναι ενδεικτικά για την υποστήριξη της παραπάνω άποψης

http://www.youtube.com/watch?v=l_k6dCMFhks

Στανίση σε στυλ Οπερα

http://www.youtube.com/watch?v=1ZzBS03zEsE&feature=related

Πανούσης τραγουδά Στανίση

http://www.youtube.com/watch?v=VeGXORmb0Ok&feature=related

Στανίση τραγουδά το σ’ έχω κάνει Θεό .

http://www.youtube.com/watch?v=g7CKZQgMTEk&feature=related

http://www.youtube.com/watch?v=A-eM7a8SvkM&feature=related

Μυστικέ μου έρωτα , αναλόγου παραβολικού χαρακτήρα και γι’ αυτό γνήσια χριστιανικού περιεχομένου.

http://www.youtube.com/watch?v=7qINk61NKa0&feature=related

Η ιέρεια Στανίση με μαύρο φόρεμα ιερουργεί live.

http://www.espressonews.gr/default.asp?pid=9&la=1&artid=518864&catid=3

Βιογραφικό της ιέρειας στην espresso

Τρίτη 29 Ιουλίου 2008 Καλλινίκου μάρτυρα Θεοδότης και τέκνων αυτής.

Καλλίνικος αυτόπτης μάρτυρας.



[1] Το Αγιε μου Σώστη σώσε με είναι ένα αναλόγου θρησκευτικού περιεχομένου άσμα που η κα Στανίση άδει προς ψυχαγωγία του φιλοθεάμονος, πονεμένου κοινού της .

2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μία εκ βαθέων ανάλυση της λαϊκής τροβαδούρου!!! Μπράβο στο συγγραφέα! Όταν το διάβασα ένιωσα μια βαθιά θρησκευτική κατάνυξη!

Ανώνυμος είπε...

Καλά μιλάμε και για πολύ ανάλυση. Είσαι Θεός μεγάλε!